Gerçek (Temel) Anlam

Sözcüğün akla gelen ilk anlamına yani sözlükteki birinci anlamına temel anlam denir.

Soğukta beklerken burnum kızardı.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  Çayı birden içince ağzım yandı.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    Köpeğin gözleri ne kadar güzel.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               Güvercinin kanadı yaralı.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      Arkadaşımın dişleri inci gibi.

Yan Anlam (Yakıştırmaca)

Sözcüğün temel anlamından uzaklaşmadan edindiği anlamlara yan anlam denir. Sözlükte birinci anlamdan sonra yer alır. Temel anlamı ile yan anlam arasında anlam ilgisi vardır.

Uçağın burnundan dumanlar çıkıyor.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        Ordu şişenin ağzını iyi yıka.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      Defterim masanın gözünde duruyor.

Uçağın kanatları hizasında acil çıkış kapısı vardır.                                                                                                                                                                                                                                                                                                   Testerenin dişleri neden paslanmış?

UYARI : Temel anlam ile yan anlam arasında görev, işlev, şekil bakımından bir ilişki söz konusudur. Sözcüklerin yan anlamları temel anlamdaki kullanıma benzetilerek oluşmuştur genellikle.