MENÜ
turkcedersidefterim.com

ZARF (BELİRTEÇ)

Fiili, fiilimsiyi, sıfatı veya zarfı miktar, durum, zaman, yer-yön, soru bakımından niteleyen sözcüklere denir.

1.Durum (Hal) Zarfı:

Fiilin ya da fiilimsinin nasıl yapıldığını, ne durumda olduğunu belirten zarflardır. Fiile “Nasıl?” sorusu sorulur. “Ne ile? Niçin Neden?” soruları da sorulabilir.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      Arkadaşım hikayeyi güzel okudu. (Nasıl okudu?)                                                                                                       Tavşan hızlı koşuyordu. (Nasıl koşuyordu?)

* “Nasıl?” sorusu isme sorulduğunda cevap niteleme sıfatıdır, fiile sorulduğunda cevap durum zarfıdır.                                                                                                                                                                                                                  Okula ağır ağır gidiyor. (Nasıl gidiyor?)                                                                                                                             Ağır misafirim var bugün. (Nasıl misafir?)

Durum zarfları cümleye farklı anlamlar katabilir.

Asla vazgeçmem. (kesinlik)                                                                                                                                                  Belki o da biliyordur. (olasılık)                                                                                                                                           Keşke dünyada kötülük olmasa. (dilek)                                                                                                                       Tekrar ediyorum. (yineleme)                                                                                                                                              Onu dostça selamladı. (niteleme)                                                                                                                                   Eğer işin varsa gidebilirsin. (şart)

 2.Zaman Zarfı:

Fiilin ya da fiilimsinin zamanını bildiren zarflardır. Fiile “Ne zaman? Ne zamandan beri? Ne zamana kadar?” soruları sorulur.

Burası baharda cennet gibi olur.                                                                                                                                       Bu şimdi mi söylenir?

* “Dün, bugün, yarın, sabah, akşam, gece, gündüz…” sözcükleri fiile sorulan “Ne zaman?” sorusunun cevabı olduğunda zaman zarfıdır. Bu sözcükler her zaman zaman zarfı olmayabilir.

Sabah okula gideceğiz.  (zarf)                                                                                                                                           Sabahı zor ettik. (isim)

*İsim soylu sözcükler ek fiil alarak yüklem olduğunda yükleme sorulan “Ne zaman?” sorusunun cevabı da zaman zarfıdır.

Sabah okuldaydım.

3.Miktar (Azlık- Çokluk, Nicelik) Zarfı :

Fiilin fiilimsinin, sıfatın veya zarfın miktarını, ölçüsünü bildiren zarflardır. “Ne kadar?” sorusu sorulur.

LGS’ye az kaldı. (Ne kadar kaldı?)                                                                                                                                                  zarf  fiil   

                                                                                                                                                                                          En iyi arkadaşım Ayşe.                                                                                                                                                    zarf sıfat 

                                                                                                                                                                                         Küçük  kardeşiyle daha çok ilgileniyor.                                                                                                                                                              zarf zarf

Çok yiyerek zayıflanmaz.                                                                                                                                                    zarf fiilimsi

4.Yer-Yön Zarfı:

Fiilin, fiilimsinin yerini ve yönünü bildiren zarflardır. “Nereye? Nereye doğru? Nereye kadar?” soruları sorulur.

Siz içeri geçin.

*“İçeri, dışarı, aşağı, yukarı, ileri, geri…” sözcükler hal eki aldığında isim olur. Yukarı geldi. (zarf)                                                                                                                                                                                                                          Yukarıya gel. (isim)                                                                                                                                                           İçeri gir. (zarf)                                                                                                                                                                      İçeriye gir.( isim)

*Yer-yön bildiren sözcük ismi niteliğinde sıfat olur.                                                                                                             arka sokaklar                  üst çene                      ön cadde

*Soru Zarfı:

Fiilin ve fiilimsinin anlamını soru yoluyla belirten zarflardır. “Nasıl?Ne zaman? Ne kadar? Niçin?” vb.

LGS ne zaman yapılacak?                                                                                                                                                  Sınava nasıl hazırlanıyorsun?

*Soru zarfı, soru sıfatı ve soru zamiri ile karıştırılmamalıdır. Soru sözcüğü ismin yerini tutuyorsa zamirdir, isimden önce gelip ismi belirtiyorsa sıfattır.

Bugün ne giydin?  (zamir)                                                                                                                                                    Ne konusunu işlediniz? (sıfat)                                                                                                                                              Ne bakıyorsun? (zarf)

 ZARFLARIN DERECELENDİRİLMESİ

*Eşitlik derecesi:  kadar, denli, gibi.                                                                                                                                Şiiri senin kadar güzel okuyamadım.                                                                                                                          *Üstünlük derecesi: daha                                                                                                                                             Şiiri sen daha güzel okudun.                                                                                                                                            *En üstünlük derecesi: en                                                                                                                                               Şiiri en güzel okuyan sendin.                                                                                                                                           *Aşırılık derecesi: pek, çok, epey, fazla, oldukça, en çok…                                                                                               Şiiri çok güzel okudun.

“Daha” sözlüğü zaman zarfı da olabilir miktar zarfı da. “Henüz” anlamında kullanıldığında zaman zarfıdır.                      O daha sınıfa gelmedi. (zaman zarfı)                                                                                                                                    O dünden daha iyi görünüyor. (miktar zarfı)

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir